آموزش رایگان خوانندگی جلسه دوازدهم
ب: گلیساندو یا لیزش صوتی در خوانندگی.
یکی از مواردی که در خوانندگی نرمی و لطافت ایجاد میکند و در نتیجه بر زیبایی آهنگ می افزاید آرایه ای به نام گلیساندو است. به این معنی که وقتی از یک صدا میخواهیم به صدای دیگری برویم معمولا در آخرین لحظه ی اجرای صدای قبل حالت لیز دادن به صدای خود میدهیم تا حد فاصل آن صدا تا نت بعدی خیلی نرم و متصل صورت پذیرد که این به غنی شدن و لطافت یا پر احساس گردیدن آواز می افزاید. برای درک لیزش صوتی میتوان به اختلاف اجرای موسیقی به وسیله ی پیانو و ویولن توجه نمود که روی دسته ی ویولن میشود به نرمی و پیوسته نت ها را به هم متصل کرد ولی در پیانو چنین امکانی وجود ندارد، هر چند که وقتی با ناخن و پشت انگشتان بر روی شستی ها میکشند آن را نیز گلیساندو مینامند. مورد استفاده ی گلیساندو در آواز همه جا و بین همه ی نت ها نیست بلکه بعضی فواصل در لا به لای جملات یا در وصل جمله و نیم جمله ها استعداد بیشتری دارند تا بصورت چسبیده و به حالت لیز دادن صدا پیموده شوند. چه فاصله ی نزدیک باشد چه دور، چه سرعت لیزش تند باشد چه کند که بنا به سلیقه ی و ذائقه ی حسی خواننده اجرا میگردد. گلیساندو در منطقه ی بین گلو و دهان ایجاد میشود. گویی لیزش یا پیچشی صوتی در آن محل و در حد فاصل بین صداها رخ میدهد که ابتدا و انتهای تولیدش حنجره است.
تمرین یک:
نمونه ی زیر با اجرای ویبراسیون و گلیساندو و صرف انرژی لازم خوانده شود.
……………………………………………
تمرین دو:
آهنگ شب برهنه از ساخته های شادمهر عقیلی را با اصولی که تا به حال آموخته اید بخوانید.
تمرین سه:
در گام ر ماژور واکه هایی را با گلیساندو بخوانید. نخست سعی کنید بنا به احساس خود دریابید کدامین فواصل برای انجام گلیساندو مناسب ترند تا به زیبایی ملودی اضافه شود. ضمناً برای هر کشش سیاه با پا یک ضرب بزنید. اما در میزان پنجم کمی کند شود که به آن ریتارداندو میگوییم.
……………………………………………
تمرین چهار:
این آهنک را با در نظر داشتن نکات مربوط به ایستادن و بیان صحیح و تفکر راحت نسبت به صداهای تیز از صدای ضبط شده تقلید نمایید. اگر ابتدا شعر و کلمات و نیز نت ها جداگانه تمرین شود بهتر است.
……………………………………………
پ: علائم صوتی دیگر خوانندگی.
مجموعه ای از علائم آرایشی مربوط به صدا وجود دارد که خوانندگان بنا به احساس و سلیقه ی خود آن ها را بکار میگیرند و ما جهت اطلاع شما به طور گذرا از آن ها نام میبریم. اگر چه شرح کاملترشان در کتاب آموزش تئوری موسیقی آمده است. ابتدا بجاست اشاره شود که خط ملودی یک آهنگ از نظر صوتی اصولاً از دو بخش تشکیل میشود، یکی شامل نت های اصلیست که ساختار پایگی و هارمونیکیه ملودی را در بر میگیرد و اغلب کشیده هستند و بخش دیگر شامل نت های فرعی و تزئینی میشود که کوتاه مدت ترند و خواننده در ایجاد یا کم و زیاد کردن آن ها مجاز است در حالیکه نسبت به تغییر نت ها در خط ملودی چنین آزادی عملی ندارد. صداهای فرعی موسومند به حروف زینت یا نت های آرایشی که مختلفند و نام و علائمی دارند ویژگی آن ها وابستگی شان به صداها در اجرای یک بخش است. چه قبل از نت اصلی قرار گیرند و متصل گردند، چه بعد. چه تک صدا به کار روند، چه چند تایی و گروهی. چه تند اجرا شوند، چه کند. چه از بالا و تیزتر باشند و به صدای اصلی بچسبند، چه از پایین به طرف بالا بروند. این موارد بستگی پیدا میکند به قابلیت خط ملودی و سلیقه ی خواننده.
پایان جلسه دوازدهم خوانندگی.
در صورت تمرین مداوم و تکرار جلسات و کمی صبوری، مطمئناً به صدای خیلی خوب و هدف خود خواهید رسید.
سربلند و هنرمند باشید.